Tarifni broj 1. tačka 22. Odluke o komunalnim taksama (Službeni glasnik Opštine Ključ), u vrijeme važenja, nije bio u skladu sa Ustavom FBiH

Ustavni sud Federacije Bosne i Hercegovine, odlučujući o ustavnom pitanju koje je predočio Kantonalni sud u Bihaću u vezi sa ocjenom ustavnosti Tarifnog broja 1. tačka 22. Odluke o komunalnim taksama - Prečišćeni tekst donio je presudu kojom se utvrđuje da Tarifni broj 1. tačka 22. Odluke o komunalnim taksama - Prečišćeni tekst, ("Službeni glasnik Opštine Ključ", br.: 5/14, 6/16 i 7/17), u vrijeme važenja, nije bio u skladu sa Ustavom Federacije Bosne i Hercegovine.
 

Bitni navodi zahtjeva: Prilikom odlučivanja u ovoj upravnoj stvari pred Kantonalnim sudom u Bihaću pojavilo se ustavno pitanje, i to: da li je Tarifni broj 1. tačka 22. Odluke o komunalnim taksama - Prečišćeni tekst koju je donijelo Opštinsko vijeće Opštine Ključ, u saglasnosti sa Ustavom Federacije Bosne i Hercegovine. Ustavno pitanje se pojavilo kao prethodno pitanje, zbog čega je Kantonalni sud u Bihaću morao zastati sa postupkom, obzirom da u osporenoj odredbi Odluke nisu dati jasni niti validni kriteriji za utvrđivanje visine predmetne takse. Visina godišnje takse za istaknutu firmu određena je u bitno različitim iznosima i isključivo zavisi o samo jednom kriteriju i to kriteriju djelatnosti, tako da pravna ili fizička lica koja obavljaju djelatnost na području Opštine Ključ ne uživaju pravo na jednakost pred zakonom, kako je to propisano članom II.A.2.(1) c) Ustava Federacije Bosne i Hercegovine.
 

Bitni navodi odgovora na zahtjev: Opštinsko vijeće Opštine Ključ Ustavnom sudu Federacije u svom odgovoru na zahtjev navodi da se prilikom donošenja navedene Odluke, Opštinsko vijeće Opštine Ključ nije rukovodilo isključivo jedinim kriterijem, tj. djelatnošću obaveznika komunalne takse nego i drugim kriterijima kao što je veličina zauzetog prostora, javne ili druge površine, podjele na zone područja Opštine Ključ u kojem se pravni subjekt nalazi i sl. Žele istaći da se u konkretnom slučaju radi o pravnom subjektu koji ima visoko akumulativnu djelatnost i nalazi se u užem gradskom jezgru grada Ključa, te na taj način ostvaruje visoke prihode i profit u Opštini Ključ, pa se nikako ne može dovesti u isti nivo sa određenim drugim pravnim subjektima koji su nisko akumulativni, čiji su prihod i profit daleko manji. Iz svih navedenih razloga opravdana je različita komunalna taksa za pojedine pravne subjekte i isticanje naziva firme za takve pravne subjekte. Imajući u vidu navedeno, predlažu da Ustavni sud Federacije prilikom ocjene ustavnosti uzme u obzir navode iz ovog odgovora, te utvrdi da su osporene odredbe Odluke u skladu sa Ustavom Federacije Bosne i Hercegovine i da nema povrede prava na jednakost u ovom predmetu.
 

Činjenično stanje i stav Ustavnog suda FBiH:  Razmatrajući sve izneseno može se konstatovati da je Opštinsko vijeće Opštine Ključ donijelo Odluku o komunalnim taksama - Prečišćeni tekst 2014. godine, te da je osporenim Tarifnim brojem 1. tačka 22. Odluke propisano, da se za svaki istaknuti naziv firme, oznaku, obilježje ili natpis na objektima, upravnim zgradama, poslovnim jedinicama, prodajnim objektima i sl. kojim se označava da određeno pravno ili fizičko lice obavlja izvjesnu djelatnost ili zanimanje, plaća godišnja naknada, i to: za sportske kladionice i poslovnice sportskih kladionica, lutrije i ostale igre na sreću (po uplatnom mjestu) u iznosu od 1.000,00 KM. Kao kriterij za utvrđivanje visine taksa na istaknutu firmu, navedena je samo djelatnost, odnosno zanimanje, koju poslovni subjekti, kao obaveznici plaćanja takse obavljaju.
 

Isticanje naziva firme je zakonska obaveza koja je utvrđena u članu 11. Zakona o privrednim društvima ("Službene novine Federacije BiH", broj 81/15), a istim članom je propisano, da se ime firme obavezno ističe na poslovnim prostorijama i da je firma ime pod kojim društvo posluje.
 

Na osnovu naprijed navedenog, Ustavni sud Federacije utvrdio je relevantne činjenice za odlučivanje u ovom ustavnopravnom predmetu koje se mogu svesti na pitanje, da li je vrsta djelatnosti relevantan i objektivan kriterij za propisivanje različite visine takse za istaknutu firmu, te da li je osporena odredba Odluke u vrijeme važenja bila u skladu sa Ustavom Federacije Bosne i Hercegovine.
 

Nadalje je utvrđeno, da je osporena odredba Odluke, a i cijela Odluka, prestala da se primjenjuje donošenjem Odluke o komunalnim taksama koja je objavljena u "Službenom glasniku Opštine Ključ", broj 8/19 na način da je odredbom člana 26. propisano, da stupanjem na snagu ove Odluke prestaje da važi Odluka o komunalnim taksama - Prečišćeni tekst ("Službeni glasnik Opštine Ključ", br. 5/14, 6/16 i 7/17). Ustavni sud Federacije je razmotrio da li je osporena odredba Odluke u vrijeme važenja bila u skladu sa odredbama Ustava Federacije Bosne i Hercegovine. Ovo iz razloga što se u konkretnom slučaju radi o naplati komunalne takse za istaknutu firmu za 2016. godinu, a osporena Odluka je prestala da se primjenjuje danom objavljivanja Odluke o komunalnim taksama, a to je 03.07.2019. godine.
 

Kod ovakvog utvrđenog činjeničnog stanja, koje je iskazano u mnogobrojnim presudama ovog suda, vrsta djelatnosti ili zanimanja, ne može biti relevantan kriterij za propisivanje različite visine komunalne takse na istaknutu firmu, oznaku, obilježje ili natpis na poslovnim i ostalim prostorijama, objektima i mjestima, već su realni i relevantni drugi kriteriji kao što su područje opštine, odnosno grada gdje se djelatnost obavlja, nedostatna djelatnost, veličina obilježja ili natpisa istaknute firme itd. Isto tako je stajališta, da je finansijska sposobnost i profit koji pravna i fizička lica ostvaruju predmet oporezivanja u skladu sa postojećom finansijskom regulativom i relevantan je podatak koji je precizno utvrđen za svakog poreskog obaveznika.
 

Utvrđena visina komunalne takse u spomenutoj Odluci isključivo je određena prema vrsti djelatnosti za koje je ovaj sud u većem broju odluka utvrdio neustavnost, odnosno da su iste suprotne članu II.A.2. (1) c) Ustava Federacije Bosne i Hercegovine kojim je propisana jednakost pred zakonom.